Het eigen risico zorgverzekering is een vast bedrag dat verzekerden vanaf 18 jaar dienen te betalen, op het moment dat zij zorgkosten maken welke vallen onder de basisverzekering. Wat is eigen risico precies? Hoe werkt eigen risico? Wat valt er onder het eigen risico en wat niet? Wat valt er onder de basisverzekering?
Het eigen risico van de zorgverzekering is een vast bedrag dat je eerst betaalt voor de zorgkosten die je maakt. Dit betekent dat als je zorgkosten maakt, dat je dan zelf deze kosten betaald uit het eigen risico, voordat de zorgverzekeraar de kosten gaat vergoeden. Iedereen van 18 jaar en ouder heeft een verplicht eigen risico zorgverzekering bij de basisverzekering. De Nederlandse overheid stelt de hoogte van het eigen risico iedere vast.
Het eigen risico 2022 is vastgesteld op € 385. Dit betekent je de eerste € 385 aan zorgkosten zelf moet betalen. Bij de invoering van het eigen risico in 2008 was het eigen risico zorgverzekering € 150. De algehele zorgkosten in Nederland stegen ieder jaar, met als gevolg dat het eigen risico ieder jaar meestijgt.
Het eigen risico is ingevoerd door de overheid zodat mensen bewuster worden over de zorgkosten en hoe we zelf omgaan met onze zorg en niet voor ieder pijntje direct naar de dokter gaan. Een andere, misschien nog belangrijkere reden is dat de Nederlandse zorguitgaven beheersbaar dienen te blijven/worden. Als iedereen een deel zelf betaald, wordt dat deel niet door de zorgverzekeringen gedragen en dat drukt de premie zorgverzekering.
Je betaalt eigen risico voor de meeste zorgkosten die door de basisverzekering worden vergoed. Denk hierbij aan:
* Zorg in het ziekenhuis: zoals het verblijf, de persoonlijke verzorging en verpleging in een ziekenhuis of behandelkliniek.
* Specialistische zorg: consulten, controles, onderzoeken, ingrepen en behandelingen die worden door een specialist, zoals een neuroloog, cardioloog of andere specialisten worden uitgevoerd.
* Geneesmiddelen: medicijnen die worden voorgeschreven door de huisarts of een specialist.
* Laboratoriumonderzoek (op voorschrift): zoals een bloed- of urineonderzoeken.
* Ambulancevervoer: spoedeisend ziekenvervoer met de ambulance of bijvoorbeeld een traumahelikopter.
* Psychologische zorg: zoals bijvoorbeeld gesprekken bij een psychotherapeut, psycholoog of de behandeling in een geestelijke gezondheidsinstelling.
* Paramedische zorg uit de basisverzekering: zoals onder andere fysiotherapie, ergotherapie, dieetadviezen en logopedie.
* Bepaalde hulpmiddelen: een hoortoestel, kunstgebit of krukken (er kan een eigen bijdrage gelden).
Er zijn ook zorgkosten die niet onder het eigen risico vallen en die door de zorgverzekeraar worden betaald. Dit geldt onder andere voor:
* Consulten en behandelingen door de huisarts of een praktijkondersteuner binnen de huisartsenpraktijk.
* Een bezoek aan de huisartsenpost.
* Verloskundige zorg en kraamzorg (er geldt wel een eigen bijdrage).
* Hulpmiddelen die je in bruikleen hebt.
* Wijkverpleging/zorg: persoonlijke verpleging en verzorging bij jou thuis.
* Zorg voor kinderen onder de 18 jaar.
* Zorg die vanuit de Wet Langdurige Zorg (WLZ) of Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) wordt vergoed.
* Zorg die door een eventuele aanvullende verzekering wordt vergoedt, bijvoorbeeld alternatieve geneeswijzen of tandartskosten.
* Ook sommige nationale bevolkingsonderzoeken en inentingen zijn uitgesloten van het eigen risico.
Conclusie: Zodra je kosten maakt voor zorg uit het basispakket, betaal je deze uit je eigen risico, behalve dus zorgkosten die niet onder het eigen risico zorgverzekering vallen.
Over het algemeen werkt het eigen risico als volgt:
Stap 1: je bent ziek of voelt je niet goed en gaat naar een zorgverlener of ziekenhuis voor een behandeling en je krijgt bijvoorbeeld medicijnen voorgeschreven.
Stap 2: De zorgverlener of apotheek declareert de kosten voor de medicijnen of behandeling bij jouw zorgverzekeraar.
Stap 3: Jouw zorgverzekeraar vergoedt de gemaakte zorgkosten aan de zorgverlener.
Stap 4: Jouw zorgverzekeraar stuurt jou een factuur met de te betalen zorgkosten die jij moet betalen vanuit jouw eigen risico, vanuit het nog openstaande saldo eigen risico. Dit kan het volledige bedrag zijn of een deel van de kosten. Het kan zijn dat jij al eerder zorgkosten hebt betaald vanuit het eigen risico en dan hoef je enkel resterende eigen risico te betalen.
Stap 5: Jij betaalt de factuur. Over het algemeen wordt je eigen risico echter automatisch afgeschreven.
Is je eigen risico al volledig door jou opgemaakt/betaald (staat het saldo op 0)? Dan betaal je vanaf dat moment geen eigen risico zorgverzekering meer.
Je betaalt een eigen risico als je 18 jaar (18 jaar zorgverzekering) of ouder bent en gebruik maakt van zorg uit het basispakket. Behalve als het over zorg gaat waarvoor geen eigen risico geldt, zoals bijvoorbeeld de huisarts.
Het eigen risico wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld en op 1 januari opnieuw ‘ingesteld’. Ieder jaar staat de teller weer op het dan geldende eigen risico bedrag. Dat betekent dat als je het ene jaar geen zorgkosten maakt en het jaar daarop wel, dat deze bedragen dan niet met elkaar wordt verrekend. Het eigen risico start ieder jaar weer opnieuw met verrekenen.
Het minimale wettelijke eigen risico is dus € 385. Iedere Nederlander heeft hetzelfde eigen risico. Het is echter wel mogelijk om het eigen risico te verhogen. Dit kan met stappen van € 100 met een maximum van € 500 eigen risico verhoging (dus je betaalt dan maximaal € 885 eigen risico voor zorgkosten).
Je kunt dit overwegen en het voordeel is dat je een korting krijgt op je zorgpremie van de zorgverzekeraar. Deze korting is afhankelijk per zorgverzekeraar en zorgverzekering. De korting kan zelfs oplopen tot € 25 per maand (€ 300 per jaar). Aan de andere kant betekent het ook dat je een hoger bedrag zelf moet betalen als je zorgkosten maakt. Het verhogen van het eigen risico is misschien hierom aantrekkelijker voor jongeren en gezonde mensen.
Alle inwoners van Nederland zijn verplicht om een zorgverzekering af te sluiten en dat is de basisverzekering. Je betaalt premie over de basisverzekering en je hebt recht op de dekking van zorgkosten die in het basispakket staan. De overheid bepaalt de samenstelling van het basispakket en de vergoedingen. De basisverzekering is onderdeel van de Zorgverzekeringswet (ZVW). Over het algemeen wordt de zorg die gericht is op het genezen en behandelen van acute en chronische lichamelijke aandoeningen gedekt via de basisverzekering. Ook zit er een stuk geestelijke gezondheidszorg in het pakket. Je kunt het basispakket uitbreiden met een aanvullende verzekering.
De premie die je periodiek betaalt is afhankelijk van het soort pakket dat je kiest. Kies je alleen een basisverzekering of wil je ook een aanvullende verzekering. Wil je enkel het verplichte eigen risico? Of verhoog je je eigen risico?
Je kunt de Zorgverzekering Vergelijker van het Nederlands Centrum voor Financiële (NCFI) gebruiken voor het vergelijken van de verschillende zorgverzekeringen voor het nemen van een beslissing over jouw zorgverzekering.
De termen eigen risico en eigen bijdrage zorgverzekering lijken op elkaar en dat is vaak verwarrend. De betekenis van deze twee termen is totaal anders. De eigen bijdrage staat los van het eigen risico. Eigen bijdrage betekent in het kort dat je voor bepaalde zorg standaard een bepaald bedrag, of percentage van de zorgkosten, zelf moet bijbetalen. Je eigen risico zorgverzekering wordt niet verrekend met de kosten van de eigen bijdrage. Oftewel de kosten eigen bijdrage worden niet afgetrokken van het saldo eigen risico zorgverzekering. Er geldt bijvoorbeeld een eigen bijdrage voor bepaalde medicijnen, maar ook voor kraamzorg, hoortoestellen, orthopedische schoenen en een kunstgebit. De overheid bepaalt voor welke zorg in het basispakket je een eigen bijdrage moet betalen.